Zgodnie z obowiązującymi przepisami w gminach i zakładach pracy tworzy się:
- formacje obrony cywilnej ratownictwa ogólnego
- formacje obrony cywilnej przeznaczone do wykonywania zadań specjalnych
W czasie pokoju formacje obrony cywilnej nie są w pełni rozwinięte. Gotowość do działania będą osiągały sukcesywnie, z chwilą ogłoszenia wyższych stanów gotowości obronnej (w czasie od kilku do kilkunastu godzin). Czynności, obowiązki, harmonogramy i sposoby przeprowadzania tych operacji określają zarządzenia i wytyczne Szefa Obrony Cywilnej Kraju.
Formacjami obrony cywilnej przeznaczone do wykonywania zadań specjalnych są oddziały i pododdziały (kompanie, plutony i drużyny):
- Pierwszej pomocy medycznej;
- Likwidacji skażeń;
- Ratownictwa budowlanego;
- Ratownictwa komunikacyjnego;
- Ratownictwa energetycznego;
- Przeciwpożarowe;
- Porządkowo-ochronne;
- Łączności;
- Zaopatrzenia;
- Wykrywania i alarmowania;
- Ochrony płodów rolnych;
- Ochrony produktów żywnościowych,
- Ochrony zwierząt gospodarczych i pasz;
- Ratownictwa chemicznego;
- Ratownictwa przeciwpowodziowego;
- Budowy i odbudowy awaryjnych ujęć wody.
Tworzenie i przygotowanie do działania formacji obrony cywilnej obejmuje:
- Opracowanie zarządzenia powołującego formacje obrony cywilnej;
- Powołanie formacji obrony cywilnej;
- Nadanie przydziałów organizacyjno - mobilizacyjnych;
- Wyposażenie w niezbędny sprzęt i materiały;
- Opracowanie planów działania dla poszczególnych formacji obrony cywilnej w formie graficznej i opisowej;
- Prowadzenie cyklicznych szkoleń i ćwiczeń członków formacji obrony cywilnej.